Του Γιώργου Καγιά*
Ο νέος αυτοδιοικητικός χάρτης της χώρας αποτελεί μία πραγματικότητα που επιβάλλει συνέργειες και λύσεις σε πολλαπλά και κυρίως αλληλένδετα επίπεδα. Οι λύσεις αυτές μπορούν να προκύψουν μόνο από ένα συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό. Η βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων μέσων αλλά και η επιτακτική υπό τις παρούσες συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης δημιουργία νέων πόρων είναι κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη.
Ωστόσο αυτά τα μέσα δεν μπορούν να δημιουργηθούν από την επιβάρυνση των πολιτών αλλά από εξωστρεφείς δράσεις που θα προσδώσουν προστιθέμενη αξία σε πεπερασμένα διαθέσιμα μέσα. Τα νέα δεδομένα επιβάλλουν νέα οργανογράμματα και σημαντικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις που θα προσδώσουν στην αυτοδιοίκηση μία νέα δυναμική. Αυτά αποτελούν θεμελιώδη προαπαιτούμενα προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις των καιρών.
Ο νέος ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει να αναλυθεί στα πλαίσια των ευρύτερων αλλαγών που διέπουν την οργανωτική λειτουργία της κεντρικής εξουσίας, το νέο μοντέλο διακυβέρνησης. Η πολιτεία μπορεί αποφασιστικά να συνδράμει το έργο της τοπικής αυτοδιοίκησης δημιουργώντας σταθερά και μεθοδευμένα συνθήκες διάχυσης οικονομικών πόρων.
Η πολυπλοκότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζονται πλέον σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης είναι μεγάλη. Οι προκλήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται αποσπασματικά αλλά με συντεταγμένες δράσεις, παράλληλες συνέργειες και στοχευμένες παρεμβάσεις με κριτήριο την αποτελεσματικότητα και την εξοικονόμηση πόρων.
Η νέα αρχιτεκτονική του αυτοδιοικητικού χάρτη δημιουργεί μία νέα οργανωτική χωροταξία. Ο ρόλος μας ως ενεργοί τοπικοί άρχοντες σε αυτή τη νέα δομή είναι διακριτός αλλά και ακανθώδης. Η αφοσίωση στο έργο μας είναι απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας, κάτι που διευκολύνεται από την αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν οργανωτικές, διαχειριστικές και λειτουργικές αδυναμίες. Απαιτείται περαιτέρω αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων ώστε να καταστεί το έργο της αυτοδιοίκησης περισσότερο αποτελεσματικό σε επίπεδο δράσεων και κυρίως χρηματοδότησης τους.
Η οικονομική παράμετρος αποτελεί σημείο καταλυτικό για την επιτυχή λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Καλούμαστε σήμερα να είμαστε αποτελεσματικοί εν μέσω μίας πανευρωπαϊκής δημοσιονομικής και πολιτικής κρίσης. Η βέλτιστη διαχείριση υλικών και ανθρώπινων πόρων αποτελεί τη Λυδία Λίθο της επιτυχίας του εγχειρήματος της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η κρίση δημιουργεί νέες ανάγκες και μεγεθύνει τις ήδη υπάρχουσες αδυναμίες σε επίπεδα οργάνωσης και διάρθρωσης υπηρεσιών. Εν μέσω αυτού του κλίματος καλούμαστε να λειτουργήσουμε με εφευρετικότητα, αποτελεσματικότητα, ευελιξία και σύνεση.
Πλέον ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης σε πολλούς τομείς δεν είναι επικουρικός αλλά θεμελιώδης, ενώ σημείο κλειδί αποτελεί ο βαθμός οικονομικής αυτονομίας των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Για άλλη μία φορά θα πρέπει να υπογραμμιστεί η ανάγκη μεταφοράς πόρων προς τις περιφέρειες και η ουσιαστική εξασφάλιση τοπικών πόρων προκειμένου να υλοποιηθούν δράσεις και συνέργειες επ ωφελεία του πολίτη. Όλα αυτά θα πρέπει να υλοποιηθούν σε συνθήκες ουσιαστικής οικονομικής διαφάνειας την οποία ο νομοθέτης προσπάθησε να εξασφαλίσει μέσα από τις νέες ρυθμίσεις για την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και υο οργανόγραμμα αρμοδιοτήτων.
Οι δράσεις θα πρέπει να είναι συντονισμένες και όχι αποσπασματικές, αφού η δημοσιονομική κρίση δημιουργεί πολλαπλές αρνητικές εισροές σε επίπεδο οικονομίας και αντικειμενικών δυνατοτήτων. Ωστόσο η νέα πολιτική για την αυτοδιοίκηση προσφέρει παράλληλες ευκαιρίες και δυνατότητες τις οποίες οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο. Ο πολίτης αναμένει από τους τοπικούς άρχοντες απτά αποτελέσματα και ένα πλαίσιο ουσιαστικής αντιμετώπισης των προβλημάτων του. Αυτή η παράμετρος θα προσδιορίσει και το βαθμό επιτυχίας μας σε ένα νέο μεταβαλλόμενο περιβάλλον, σε μία νέα εποχή για την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
*Ο Γιώργος Καγιάς είναι περιφερεικός σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας, εντεταλμένος σε θέματα κτηνιατρικής και αλιείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου