Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2013

Η οικονομική κρίση, οι ευρωεκλογές και η δημοκρατία

Του ΠΑΝΟΥ ΣΩΚΟΥ

Οι ευρωεκλογές ήταν πάντα και στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης μια αναμέτρηση δευτερεύουσας σημασίας. Τα κόμματα εξουσίας τις αντιμετώπιζαν κυρίως ως μια «δημοσκόπηση με κάλπη», ώστε εκείνα που ήταν στην κυβέρνηση να επιβεβαιώσουν την πρωτοκαθεδρία τους και την επαναβεβαίωση της κυβερνητικής τους πολιτικής, εκείνα που διεκδικούσαν να γίνουν κυβέρνηση να αυξήσουν τη δύναμή τους και να δείξουν ότι είναι η μελλοντική κυβερνητική λύση και τα μικρότερα να επιβιώσουν πολιτικά, αξιοποιώντας και τη χαλαρότητα της ψήφου.

Οι ψηφοφόροι από τη μεριά τους πήγαιναν στην κάλπη για να στείλουν μήνυμα στήριξης ή διαμαρτυρίας προς την κυβέρνηση ή να δώσουν ευκαιρία ύπαρξης σε μικρότερους σχηματισμούς, απενοχοποιώντας συνήθως τις επιλογές τους στις εθνικές εκλογές. Ποτέ κανένα κόμμα, τουλάχιστον στην Ελλάδα, και ποτέ κανένας ψηφοφόρος δεν πήγε στην ευρωπαϊκή κάλπη με κριτήριο ποια Ευρώπη θέλουμε.

Περίπου έξι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές -που θα είναι οι πρώτες οι οποίες θα γίνουν σε συνθήκες οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη (σ.σ. στις ευρωεκλογές του 2009 η κρίση δεν είχε ακόμα εμφανισθεί στην Ευρώπη)- δυστυχώς τίποτα δεν δείχνει ότι αυτή η τακτική θα αλλάξει. Αντίθετα, οι πολίτες δείχνουν απροθυμία να πάρουν μέρος σε αυτή την αναμέτρηση και εκφράζονται φόβοι για υψηλά ποσοστά αποχής, τα υψηλότερα από ποτέ, που σε ορισμένες χώρες ξεπερνούν ακόμα και το 60%. Και όμως, αυτή η τάση θα πρέπει να ανακοπεί. Ποτέ άλλοτε οι ευρωεκλογές δεν είχαν τόσο μεγάλη σημασία για την Ευρώπη, για τους Ευρωπαίους πολίτες και εργαζομένους, για τη Δημοκρατία στην Ευρώπη.

Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έπληξε αρκετές χώρες και εκατομμύρια πολίτες. Ομως η πολιτική της λιτότητας, που εφαρμόζουν εδώ και τέσσερα χρόνια οι Ευρωπαίοι ηγέτες για να δώσουν λύση στην οικονομική κρίση, αντί να γεφυρώσει το χάσμα, συνεχώς το διευρύνει. Αυτή η αδιέξοδη πολιτική των Ευρωπαίων προκάλεσε και δημοκρατική κρίση στην Ευρώπη, πλήττοντας τις αξίες που παραδοσιακά αντιπροσωπεύει η ήπειρός μας. Αύξησε τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, υπονόμευσε την κοινωνική δικαιοσύνη, καλλιέργησε την ξενοφοβία και το ρατσισμό, αύξησε τις δυνάμεις των λαϊκιστών και κυρίως των ακροδεξιών, στιγμάτισε λαούς και χώρες, ενώ υπερίσχυσε περισσότερο από ποτέ ο νόμος και η θέληση του ισχυρού, εν προκειμένω της Γερμανίας. Κατέστησε τους δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες των χωρών υπαλλήλους των διεθνών οικονομικών οργανισμών και ταμείων, σε υποτακτικούς, που μέλημά τους είναι να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των αγορών και των δανειστών και όχι την εμπιστοσύνη των πολιτών τους.

Στην πραγματικότητα αυτές οι αρνητικές συνέπειες είχαν κάνει την εμφάνισή τους αρκετά χρόνια πριν, με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας. Η παγκοσμιοποίηση, αντί να φέρει τους λαούς κοντά, αντί να προκαλέσει ώσμωση κοινωνιών, οικονομιών και πολιτισμών, προκάλεσε τη γιγάντωση των αγορών και των οίκων αξιολόγησης, που δεν λογοδοτούν σε δημοκρατικούς θεσμούς και ανθρώπινες αξίες παρά μόνο στο συμφέρον τους, υποβάθμισε τους εθνικούς νόμους και τις παραδόσεις κάθε χώρας, έβαλε τις βάσεις των ανισοτήτων και με ανισότητες δεν μπορεί να υπάρχει δημοκρατία ούτε κοινωνική δικαιοσύνη.

Με αυτά ως δεδομένα και μεσούσης της οικονομικής κρίσης, ποιες είναι επομένως εκείνες οι πολιτικές δυνάμεις που θα αναλάβουν την ευθύνη της διακυβέρνησης της Ευρώπης για τα επόμενα χρόνια; Οι αντιευρωπαϊστές και οι ευρωσκεπτικιστές; Οι νεοφιλελεύθεροι, που έχουν καταδικάσει τους Ευρωπαίους σε διαρκή λιτότητα προς όφελος των αγορών; Ή οι προοδευτικές δυνάμεις, που θα προχωρήσουν στην ανασύσταση της Ευρώπης των δημοκρατικών θεσμών και της οικονομίας με κοινωνικό πρόσωπο; Ποια Ευρώπη θέλουμε; Την Ευρώπη των αγορών, της λιτότητας, της Μέρκελ και των στενών οριζόντων; Ή την Ευρώπη της δημοκρατίας, της δημιουργίας, της ανάπτυξης, των ίσων ευκαιριών, της ισότητας χωρών και λαών, της κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης, την Ευρώπη που παίζει σε όλα αυτά τα θέματα πρωταγωνιστικό ρόλο στον κόσμο ολόκληρο και τον καθοδηγεί στις αξίες της ειρήνης, της πρόνοιας, του ανθρωπισμού; Αυτά είναι τα θέματα στα οποία οφείλουν να πάρουν θέση οι Ευρωπαίοι με τη συμμετοχή τους στις ευρωεκλογές του Μαΐου και η απόφασή τους θα καθορίσει και το μέλλον της ηπείρου.

ΠΗΓΗ: εφημερίδα Η ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου